Kalendarze

Na co dzień w użyciu jest kalendarz gregoriański - służy głównie do celów cywilnych, takich jak datowanie dokumentów, prowadzenie biznesu czy ustalanie terminów urzędowych.

Kalendarz muzułmański

Do wyznaczania świąt religijnych stosuje się kalendarz muzułmański, tzw. kalendarz hidżry, używany przez ponad miliard wyznawców islamu na całym świecie. Pierwszy rok kalendarza hidżry przypada na rok 622 naszej ery i związany jest z ucieczką Mahometa z Mekki do Medyny. Jest to kalendarz księżycowy, co oznacza, że długość roku jest związana z fazami Księżyca. Rok w tym kalendarzu ma 12 miesięcy, z których każdy trwa 29 lub 30 dni, co daje w sumie 354 dni. Co 33 lata dodawany jest jeden dzień do roku, aby zsynchronizować kalendarz księżycowy z cyklem rocznym (rok przestępny). Ponieważ kalendarz ten jest krótszy od gregoriańskiego (słonecznego) o 11 dni, to co roku Nowy Rok muzułmański przypada o 11 dni wcześniej. W 2024 roku Nowy Rok muzułmański (1446 rok hidżry, albo A.H.) rozpoczął się 7 lipca.

Część miesięcy w kalendarzu jest zwyczajnych, ale część uznaje się za szczególne, a wśród nich cztery za święte.

Daty świąt muzułmańskich nie są stałe w kalendarzu gregoriańskim, co oznacza, że co roku przypadają one w innym czasie. Podobnie godziny modlitw zmieniają się codziennie, bo zmieniają się godziny wschodu i zachodu słońca. Kiedyś te ważne dla wyznawców dni czy pory dnia określało i przekazywało w komunikatach ministerstwo do spraw religii. Obecnie dużym ułatwieniem są aplikacje na smartfony, które nie tylko o tych sprawach przypomną, ale też wskażą kierunek do Mekki (kibla) i wiele innych ważnych dla muzułmanów spraw.

Kalendarz berberyjski

W tym kraju mieszkają też Berberzy, którzy również mają swój kalendarz - berberyjski - Fellahi. Oparty jest na starym kalendarzu agralnym księżycowo-słonecznym (starym, bo używanym przed naszą erą na terenie Egiptu). Nowy rok - święto Yennayer - przypada 14 stycznia wg kalendarza gregoriańskiego (w niektórych krajach zmieniono to na 12 stycznia, bo doszukano się błędu popełnionego w dawnych czasach). Wedle tej daty kończą się wszelkie prace polowe i zaczyna się nowy cykl agralny na terenach północnej Afryki. Rok berberyjski składa się z 12 miesięcy, podobnie jak kalendarz muzułmański, ale długość miesięcy i całego roku nieznacznie się różni. Kalendarz berberyjski był używany przez wieki, ale jego popularność zmalała pod wpływem arabizacji i islamizacji regionu. W ostatnich dziesięcioleciach obserwuje się odrodzenie zainteresowania tym kalendarzem - jest to związane z procesami odrodzenia kultury berberyjskiej i wzrostem świadomości narodowej wśród Berberów. Od kilku lat Berberzy mogą oficjalnie celebrować święto Yennayer - zostało też oficjalnie wpisane w poczet świąt, które odbywają się w tym kraju w ciągu roku. Obecnie (w 2024 roku) mamy rok 2974 według kalendarza berberyjskiego. Początek kalendarza datuje sie na 950 rok p.n.e., kiedy to faraonem Egiptu został Szeszonk I (założyciel XXII dynastii libijskiej).