TAVLI
Informacje ogólne

Tavli (Tryktrak) to ulubiona gra Greków. W kafenionach, a także w cieniu parkowych drzew, często można spotkać Greków, którzy w ciszy i skupieniu pochylają się nad planszą. Jednak czasami rozgrywka staje się bardzo nerwowa i wówczas wzbudza żywe zainteresowanie sąsiadów. Grecy grają głównie dla przyjemności i rozrywki ale czasem też na pieniądze. Oficjalnie hazard jest w Grecji zabroniony, więc gracze prowadzą w czasie gry szczegółowe notatki, a rozliczają się później. W Tavli występuje element ryzyka, związany z wykorzystaniem kostek do określenia liczby pól do pokonania przez piony w każdym ruchu. To właśnie sprawia, że gra staje się ciekawa i nieprzewidywalna. Nieprzewidywalność można jednak trochę ograniczyć, posiłkując się podstawową znajomością rachunku prawdopodobieństwa. Dzięki temu doświadczony gracz potrafi czasem wyjść z sytuacji wyglądającej na przegraną.

Historia.

Jest to jedna z najstarszych gier na świecie. Przyjmuje się, że powstała w Egipcie około 5000 lat temu. Tysiące lat po Egipcjanach gra podobna do Tavli była niezwykle popularna w Grecji (przynajmniej wśród patrycjuszy) - wspominają o niej Platon, Sofokles, Homer, czy Herodot. Tryktrak do dzisiaj jest ludową grą nie tylko Greków ale i Gruzinów, Ormian, Arabów czy Turków. Znany jest także w byłej Jugosławii i w Bułgarii. W „zachodnim świecie” gra znana pod nazwą backgammon jest niemal identyczna jak jedna z trzech części Tavli.

Sprzęt.

Do gry potrzebna jest specjalna, nietypowa plansza. Składa się ona z czterech części. Każda z tych części ma narysowane po 6 pól w kształcie wydłużonych trójkątów (w dwóch kolorach - na przemian). W najprostszym przypadku może to być odpowiednio pokolorowany kawałek tektury, ale Grecy grają wyłącznie na drewnianych planszach, które zbudowane są podobnie jak plansze do szachów, tylko że gra się od wewnętrznej strony. Czasem nawet można spotkać plansze podwójne: do szachów (z zewnętrznej strony) i do Tavli (wewnątrz). Oprócz planszy potrzeba jeszcze dwa razy po 15 pionków (takich jak w warcabach) oraz 2 kostki, wspólne dla obu graczy.

Zamieszczony w następnym rozdziale opis gry oparłem na informacjach ze stron WWW poświęconych tej grze oraz na swoich skromnych doświadczeniach z Tavli.